Category: christendom

02
Jun

Maria, de Universele Vrouwe – Lida van de Water

Maria staat meer en meer in de belangstelling. Als Vrouwe van Alle Volkeren wordt zij door steeds meer mensen herkend als de Universele Vrouwe die staat in een oeroude traditie. Niet alleen katholieken maar ook steeds meer protestanten én niet-gelovigen voelen een band met Maria en willen meer van haar weten.

Dat is ook mijn eigen ervaring. Vrouwen willen heel graag meer weten over Maria, sommigen zijn wat afwerend maar na onze workshops zijn ze enthousiast en opgelucht. Vrouwen willen de waarheid weten over Maria, ze voelen zich met haar verwant. Ze voelen, intuïtief, dat ze meer is dan een heilige en dat er meer aspecten met haar verbonden zijn. Er zijn vrouwen voor wie Maria in de eerste plaats Maria Magdalena is. Dat biedt weer andere openingen. Het heeft zeker te maken met de herstory die nu al enkele jaren de aandacht krijgt. Vrouwen willen hun geschiedenis weten en gaan op zoek naar de gaten in de geschiedschrijving.

Over Maria valt heel veel te zeggen blijkt, als we ons in haar gaan verdiepen. Zij wordt doorgaans gezien als heilige, de meest geëerde en voornaamste heilige, zeker. Zij is een mens, tot grote hoogten gestegen doordat ze het leven schonk aan een zoon, die de zoon van God bleek te zijn. Daarmee werd hij zelf ook tot God verklaard. Dit alles volgens de leerstellingen van de Romeinse katholieke en protestantse kerk. Een his-story, blijkt. Een verhaal dat niet langer standhoudt. Er is te veel dat verborgen is gehouden, teveel dat anders op schrift is komen te staan. Inmiddels weten we beter. De tentoonstelling in Utrecht (2017) is een voorlopig hoogtepunt – hoewel ook daar het hele verhaal nog altijd niet wordt verteld. Maar er volgt meer. Het hek is van de dam. Het tij kan niet worden gekeerd.

Eeuwenlang is Maria opgeëist door de Romeinse katholieke kerk en genegeerd door de protestanste kerk. In de christelijke Bijbel wordt ze slechts mondjesmaat genoemd. Wie was Maria? Is zij de dienstmaagd des Heren? Is zij de Moeder Gods? Is zij medeverlosseres of slechts de bemiddelares voor ons zondaren bij Hem om wie het eigenlijk gaat, God? En nog weer anders: over welke Maria hebben we het eigenlijk als we Maria zeggen? Het blijkt dat we buiten dit denkkader moeten treden om antwoorden te zoeken op de vraag wie Maria is. Dit artikel biedt een eerste aanzet.

De belangstelling voor Maria is op dit moment gewoonweg explosief te noemen. Met alle initiatieven die met name in 2017 een sterke vlucht nemen, is er inmiddels een vat vol liefdevolle energie voor Maria gevuld – het is een compacte, een samengebalde energie, die als ze vrij komt – en dat is precies wat zich op dit moment aan het voltrekken is – een enorme liefde en kracht voor het vrouwelijke goddelijke, the feminine divine vrijmaakt.

 

 

Maria in Haar kapel in de St. Janskathedraal te Den Bosch.
Foto: Bossche Encyclopedie


 
Lida van de Water

Ik ben priesteres van de Godin, bezinningswerker/spiritueel vroedvrouw en een ervaren trainer en coach. In 2015 heb ik mijn bevoegdheid als docent Godsdienst & Levensbeschouwing behaald. Ik heb inmiddels meer dan 25 jaar ervaring in het onderwijs.

Ik heb, o.a. in De Nederlandse Godinnentempel, verschillende trainingen en workshops op het spirituele vlak gegeven. Ik geef al jaren de workshop Maria, Universele Vrouwe. In de workshop Maria, de Verborgen Godin, reclaim ik Maria als de oergodin die zij is. Ik ben oprichter van de Rode Tent Bollenstreek die ik samen met Sandra Warmerdam als hoedsters leid. Ook geef ik de schrijfcursus Helend Schrijven, een speelse manier om je gevoelens aan het papier toe te vertrouwen. Ik volg mijn hart en voel me zeer verbonden met vrouwelijke spiritualiteit. Vanuit mijn spirituele bewogenheid werk ik mee aan een samenleving die meer in balans is, door de vrouwelijke spiritualiteit de plaats te geven die haar toebehoort.

En wáár zijn de vrouwen?
Op het moment dat je bewust gaat kijken naar berichtgeving, de inhoud van een tentoonstelling, de aan/afwezigheid van vrouwen in een gezelschap, foto’s in de krant, wordt je genderbewustzijn gescherpt en krijg je oog voor de gaten in de berichtgeving, geschiedschrijving, documentatie – in elk aspect van onze samenleving. Er is nog altijd sprake van de male gaze, een term die ik ken van Karin Haanappel. Er wordt nog teveel vanuit een mannelijk denkkader verslag gedaan en gereageerd en nagedacht over oplossingen. Dus mijn motto is: en wáár zijn de vrouwen?

Afkomst
Als jong meisje ervaarde ik, met pijn in mijn ziel, dat men mij niet zag als het mensenkind dat ik was maar als meisje, waardoor er anders naar mij werd gekeken dan naar een jongen. Het maakte een woede in mij los die als een rode draad door mijn leven heeft gelopen. Ik zocht in de grote Bijbelboeken die wij thuis hadden (met prenten van Gustave Doré) naar vrouwen die voor mij een voorbeeld konden zijn. Ik vond ze niet. Wel staarde ik lang naar de prent waarop Doré de kindermoord van Bethlehem had uitgebeeld, ik zag de wanhopige moeders, de dode kinderen, de zwaarden en de gezichten van de soldaten. Sommige beelden maken een onuitwisbare indruk. Ik had veel moeite met de hypocrisie om me heen. In de kerk, op school, bij de buren. Toen ik 12 jaar was, weigerde ik nog langer naar de kerk te gaan. Het was een kleine crisis in het gezin. Op mijn 16e las ik Germaine Greer, ‘de vrouw als eunuch’. Het was als een bijbel.

Die ongelijke behandeling heeft altijd deel uitgemaakt van hoe ik me voelde en hoe ik me gewaardeerd voelde. Eenmaal volwassen was ik een feministe. Jaren later kwam de spiritualiteit in mijn leven. Ik begreep waarom ik mij als kind altijd zo goed voelde, buiten in de natuur. Er ontvouwde zich een pad. Bijna vanaf het begin was ik betrokken bij De Nederlandse Godinnentempel in Hillegom . Zoals bij zovele vrouwen voelde het als thuiskomen. Voor mij viel alles op haar plaats; ik besefte: “Ik zeg godin en ik besta. Je kunt in een spiegel kijken en jezelf eindelijk zien in al je glorie als vrouw”. Werken met vrouwen in cirkels is voor mij een ode aan de godin. Onszelf opnieuw in onze kracht zetten is mijn passie.

Sacrale spiritualiteit
In de Godinnentempel volgde ik de Inwijdingsweg tot priesteres van de Godin in het land van Holle en later tot priesteres van Brigit Brigida. In die rol heb ik in de tempel jarenlang ceremonies gevierd met andere priesteressen; ook gaf ik trainingen en workshops. Ook was ik een aantal jaren bestuurslid van de Tempel (Stichting |Avalon Mystic). In 2007 kwam Annine van der Meer naar onze jaarlijkse Godinnen Conferentie met een lezing over de vrouwelijke iconografie; we schreven ons in op de lijst van haar eerste boek ‘van Venus tot Madonna’ want dat eerste boek moest nog uitkomen!

Tijdens de voorbereidingsbijeenkomst van wat de Academie Pansophia zou worden, opende ik samen met Maria Leuwener en Petra Warmerdam het Wiel van de Godin en vroegen we Sara, Maria Magdalena, Maria, Anna en Sophia om met hun energie, liefde en wijsheid bij ons te zijn die dag. Aan het einde van de dag sloten wij deze cirkel van energie ook weer. Sinds die tijd ben ik met Pansophia meegereisd en met haar gedachtegoed. Tot ik eindelijk tijd vond om de basiscursus te volgen, toen nog in de Engel in Huizen en zes heerlijke zaterdagen lang. Ik was bestuurslid van Academie Pansophia van september 2013 tot december 2016. Ik onderschrijf de doelstelling van deze School van Wijsheid om meer vrouwelijk bewustzijn in de samenleving te brengen om zo de balans te herstellen en te zorgen voor meer harmonie en voor vrede in de wereld.

Ik zie mezelf in mijn functie als priesteres als ‘spiritueel vroedvrouw’, een prachtige term van Saskia de Bruin, en in meer hedendaags gebruik, als een bezinningswerker. Vanuit mijn betrokkenheid met vrouwelijke spiritualiteit wil ik een bijdrage leveren aan een nieuwe balans in de samenleving waarbij de vrouwelijke yang en de mannelijke yin, het ontvangende, zorgzame in vrouwen én mannen samen met het actieve, gerichte in mannen én vrouwen worden erkend en geleefd.

Consider yourself

Dat betekent óók schaduwwerk doen, het slachtofferschap in mezelf bewust worden, de momenten dat ik mijn verantwoordelijkheid niet neem, het afschuifen van initiatieven. Bezig zijn met spiritualiteit en een andere meer verdraagzame samenleving vraagt dit zelfonderzoek. Het is ook een onderzoek naar mijn angsten en waar ik de levensvreugde afknel in plaats van Godin ten volle door mij heen te laten werken.

Werken met de Maria energie
Tijdens mijn werk als priesteres kwam Maria op mijn pad. Ik leerde dat zij niet de deemoedige dienares is die zij voor mij was maar de troostrijke Almoeder, zoals mijn priestereszuster Marion uit Brabant haar van jongsaf aan had gezien en gevoeld. Als bezinningswerker voelde ik behoefte om met Maria te gaan werken om een brug te slaan tussen onze traditie en de vrouwen in de kerken. Zo werd de Mariacirkel geboren, nu de workshop Maria Universele Vrouwe. Maar het pad ging verder en in 2012 leidden Marion van Eupen en ik tijdens de Goddess Conference in Glastonbury de workshop Mary, Goddess Underground. Wij brachten Maria terug uit de beknelling van de christelijke leerstellingen, terug naar de positie die zij had vóór die tijd: godin.

In 2017 gebeuren er allerlei initiatieven als het om Maria gaat, het lijkt wel of er een uitstorting van energie rond Haar plaatsvindt. Er was de tentoonstelling in Utrecht, het daaruit voortvloeiende VIPMaria congres in Tilburg, het al aangekondigde Maria congres van PanSophia van 21 oktober. Susan van Soest biedt haar Maria-ommegang wandelingen in Den Bosch aan. De workshop Maria, Universele Vrouwe vindt minstens een keer per jaar plaats. Samen met een aantal priestereszusters ben ik verder in deze energie gedoken en voelde ik dat het nu ook eindelijk tijd is om Maria te eren met 108 titels, gelijk aan de 108 namen van de godin uit India. En vandaaruit kwam ook de hymne met deze 108 namen tot mij. Er volgt een workshop ‘Maria Magdalena, Vrouwe van Transformatie’ samen met Laura Wetselaar. En de workshop waarin we Maria hier in Nederland reclaimen vindt eind 2017 plaats.

En dan is daar het initiatief van Rob Schrama van 22 augustus j.l. ‘Koningin Maria dag’, inmiddels bijgestaan door Judith Gov, Dvora Pearlman, Catharina van Staveren, Christopher Vipond Daries en ondersteund door de Jerusalem Hug Foundation.We kunnen er niet meer omheen: Maria wil gehoord, gezien, erkend en herkend worden als de Koningin die Zij is, de Soeverein. In deze is Zij ook de Bruid, het vrouwelijke principe dat gemankeerd in onze samenleving ondergronds en vervormd voortleeft, wat zich vertaalt in disbalans in onze samenleving. We moeten de Moeder weer de plaats geven die een moeder toekomt, omdat zij wijs is en voor ons zorgt. Wij moeten de Bruid de hand reiken en Haar weer de plaats geven die haar toebehoort. Wij moeten de Zwarte Vrouwe erkennen, de aarde waar wij uit voortkomen, het donker vanwaaruit we herboren worden. Wij moeten het maagdelijk kind beschermen en liefdevol laten opgroeien, onze volgende generatie. Tot heling en welzijn van ons allen.

 

03
Feb

Herstory van het Christendom – Danielle van Dijk

Het belang van het schrijven van Her-story is het in balans brengen van het mannelijke en het vrouwelijke. Dit geldt niet alleen voor de geschiedenis, maar ook voor het geloof en het christendom. Aan het begin van alle religies staat de grote godin. In Egypte – het land waar een van de oudste beschavingen begon – was dat de godin Isis. Zij bleef op aarde om de mensen te helpen, toen Osiris, haar geliefde en gemaal, stierf. Zij voedde hun zoon Horus op en ontfermde zich met liefde en rechtvaardigheid over de mensheid.

In dit artikel beschrijft Danielle van Dijk de weg die de grote religies gegaan zijn: van godin naar godheid. Ze beschrijft wie de godin Isis precies was en haar grote verspreidingsgebied in de wereld. Ze beschrijft ook haar invloed op het christendom. Maria, de moeder van Jezus, heeft haar kind Jezus op schoot, net als Isis haar zoon Horus.

De schijfster gaat nog een stap verder en vraagt zich af waar de liefdesrelatie tussen man en vrouw in het christendom gebleven is: kennen we alleen de moeder van Jezus of is er ook een geliefde vrouw, zoals bij Isis? Ze neemt de lezer mee op haar zoektocht en komt tot een spectaculaire ontdekking.

 

Uitgelichte beeld bovenin: Rogier van der Weyden: Mary Magdalena (1450)

Afb. 1 Farao Horemheb offert aan Isis (ca. 1300 v. Chr.), graf van Horemheb, Thebe-West, Dal der Koningen.

Afb. 2 Tronende Maria (ca. 1310), Duccio di Buoninsegna (Siena ca. 1255-1318/1319), Museo dell’ Opera Metropolitana, Siena. Het rooms-katholiek christendom eert Maria, de moeder van Jezus. Zij wordt de ‘Moeder Gods’ genoemd en neemt de plaats in van de godin Isis. Wat opvalt is dat Maria in het blauw en rood gekleed gaat en geen enkel sieraad draagt. Haar haren zijn volledig bedekt door haar mantel.

Afb. 3 Tronende Isis met haar zoon Horus op schoot. De overeenkomst tussen Maria de moeder en de godin Isis is overduidelijk.

Afb. 4 Farao Seti I wordt gezoogd door Isis; de Tempel van Isis te Abydos (ca. 1290 v.Chr.), Egypte. Isis wordt beschouwd als de grote moedergodin, die de farao’s behoedt en beschermt. Het voeden met de goddelijke melk is een bekend thema, dat ook in het christendom voorkomt, maar dan wordt alleen het kind Jezus gevoed (de mater lactans).

Afb. 5 ‘Noli me tangere’, Fra Angelico (1387-1455), Museum San Marco, Florence.

Afb. 6 Maria Magdalena, Master of the Mansi Magdalene (1480-1537); verblijfplaats onbekend; privecollectie. Maria is hier duidelijk hoogzwanger.

Afb. 7 Jezus en Maria Magdalena, glas-in-loodraam, Stephen Adam (1847-1910), Kilmore Church, Dervaig, the Isle of Mull, Schotland. De manier waarop Jezus en Maria Magdalena hun handen vasthouden duidt op een Keltisch trouwritueel (handfasting).

 


Foto: Jorgen Caris

Mijn naam is Danielle van Dijk en ik ben geboren op 13 oktober 1953 in Hilversum. Ik heb een fijne en ongecompliceerde jeugd gehad met veel aandacht voor verhalen, natuur, religie en fantasie. Mijn ouders waren vrijdenkers; mijn moeder voelde zich aangetrokken tot de antroposofie. Ik was daarom al vroeg bezig met de grote vragen van het leven: waar komen we vandaan? Waar gaan we heen na de dood en wat is de zin van het leven? Mijn ouders wilden mijn zuster en mij spiritueel en kunstzinnig opvoeden, maar de Vrije School was te ver weg. Daarom ging ik naar de Hilversumse Schoolvereniging. Daarna naar het Nieuwe Lyceum, afdeling gymnasium B. Ik hield erg veel van Egypte en de Odyssee. De Griekse mythologie was een verborgen wereld voor me, vol godinnen en goden.

Na het eindexamen ging ik in Utrecht studeren en op kamers: een heerlijke stad! Ik woon er nog steeds! Het werd Nederlandse taal- en letterkunde. Na mijn kandidaats vond ik de wetenschap saai worden en wilde ik aan de slag: lesgeven op de Vrije School Zeist. Geweldig vond ik dat! Met 21 jaar stond ik voor de klas. Jonge mensen inspireren met literatuur en verhalen enthousiasmeerde me zo, dat ik me helemaal verbond met het vrijeschoolonderwijs. Ik werd mentor, kwam in het beleid van de school en regisseerde toneelstukken. De creativiteit was in de jaren voordat ik kinderen kreeg enorm.

Eind 1980 nam ik afscheid om nog een grote reis te maken met mijn partner, Peter van Aarnhem. Daarna wilde ik graag kinderen en tevens mijn eerste graad (tegenwoordig Master genoemd) halen. Dat lukte met kunst- en vliegwerk: in 1983 werd onze oudste zoon Wouter geboren en in datzelfde jaar richtte ik met een groep initiatiefleden de Vrije School Utrecht op. In 1984 werd Guido geboren en studeerde ik tevens af aan de universiteit van Amsterdam. Het lesgeven werd parttime hervat, want het was toch de leukste baan die ik me kon denken: werken met opgroeiende mensen en hen inspireren via de literatuur en de taal. De lessen kregen nu vaker een filosofische ondertoon en we discussieerden heel wat af over het leven en over hun eigen leven.

In 1987 kregen we onze derde zoon, Michiel, en verlieten we de woongroep waar we als echte 60’ jaren- babyboomers meer dan 15 jaar met plezier gewoond hadden. Nu een eigen huis en een eigen gezin. In 1989 werden Rense en Iris geboren, onze tweeling. Allen gingen naar de Vrije School Utrecht, die ik samen met anderen had opgericht. Daarna gingen ze naar de Stichtse Vrije School in Zeist (VO), waar ikzelf nog steeds lesgaf. Nu, in 2018, zijn ze alle vijf afgestudeerd en aan het werk. Ik voel me een rijk mens.

In 2007 – de jongsten waren toen 18 jaar- vatte ik het plan op om naast mijn lessen en het beleidswerk boeken te gaan schrijven over het werken aan een betere wereld. Vanaf die tijd geef ik ook overal lezingen en samen met een vriendin meditatiewerkplaatsen.
Een leven is natuurlijk niet op een A4 te vatten, maar de essentie is hopelijk duidelijk: innerlijke ontwikkeling stimuleren (ook bij mezelf uiteraard) en Mens worden in de meest humane zin van het woord. Dat is de kern waar het in mijn leven om draait. En: de liefde natuurlijk, maar dat is eigenlijk hetzelfde ☺

Publicaties:
– Het Christusbewustzijn; een moderne inwijdingsweg, Christofoor, Zeist 2008.

– Maria Magdalena, vrouw naast Jezus; een zoektocht naar het verborgen christendom, Christofoor, Zeist 2012.

– De Lijkwade van Turijn; Doodskleed van Jezus; Doopkleed van Christus, Amsterdam, Cichorei 2015.

– Maria Magdalena uit de verf; veertig schilderijen met verborgen symboliek, Amsterdam, Cichorei 2016.

– Maria Magdalena, The Lady van Glastonbury en Iona, Amsterdam, Cichorei 2018.